7 Ondersteunde projecten bij wateroverlast op Den Dam

De klimaatverandering zorgt steeds vaker voor extreme weersomstandigheden zoals hevige regenval. De stad doet heel wat structurele ingrepen om wateroverlast te voorkomen, zoals verbeteringen aan het rioleringsnetwerk en ontharding van het openbaar domein. Maar in extreme situaties valt wateroverlast niet uit te sluiten. 

In maart lanceerden stad Antwerpen en Brandweer Zone Antwerpen een projectoproep ‘Den Dam, een parate wijk bij wateroverlast’. Hieruit werden zeven pilootprojecten geselecteerd die nu ondersteuning krijgen via het Klimaatfonds. De stad wil daaruit leren welke acties goed werken, en onderzoeken of en hoe ze die in de toekomst in heel de stad zou kunnen toepassen. 

Ondersteunde projecten 

Zelfsluitende waterkering – Aggéres nv 

Aggéres nv, die momenteel een dergelijk systeem aan de Scheldekaaien bouwt, wil ook aan een nog te selecteren gebouw in de Den Dam een zelfsluitende waterkering aanleggen. Die gaat bij hevig regenweer automatisch omhoog, en verhindert zo dat water via de deur of de garageopening de woning binnenkomt. Er is geen menselijke interventie nodig om de kering te activeren. De locatie voor deze waterkering zal samen met de actoren uit de wijk worden gekozen, zodat er rekening wordt gehouden met hun behoeften en uitdagingen. De leerlessen van deze innovatieve maatregel zullen worden gedeeld. Hiervoor ontvangt de nv 15.000 euro steun. 

Muro – Aggéres nv 

Aggéres nv wil ook een testproject met modulaire schotten opzetten in een gebouw in Den Dam. Openingen als garages en deuren kunnen bij wateroverlast via manuele schotten worden dichtgezet, zodat het water op straat niet in het gebouw kan komen. Aggéres zal samen met de wijkbewoners en de stad een geschikte locatie zoeken en daar de voorzieningen aanbrengen. De bewoners van het pand zullen actief worden betrokken, de stad verwacht interessante inzichten vanuit hun perspectief. Dit project ontvangt 7.360 euro. 

Damse Dabbers – Rooftoptiger vzw 

Met dit project wil de vzw Rooftoptiger een lokale campagne opzetten die buurtbewoners op een speelse manier sensibiliseert voor de risico’s van wateroverlast. Ze wil met behulp van vrijwilligers en ambassadeurs uit verschillende lokale verenigingen en scholen een werking rond het thema wateroverlast opzetten. Het project ontvangt 5.000 euro steun. 

Minimuseum Dam Swamp– Rooftoptiger vzw 

De vzw wil ook een kleine expo organiseren over het verleden en de toekomst van de wijk, in het bestaande Mini Museum in de Lange Lobroekstraat. Het museum verandert driemaandelijks van thema, en met dit project zal ook het thema wateroverlast aan bod komen. Dit wordt ook een plek waar daar dieper op wordt ingegaan, via bijvoorbeeld lezingen van een expert die tips aanreikt, getuigenissen uit de buurt,... . Daarnaast wil de vzw andere activiteiten opzetten rond het thema, zoals een educatieve zoektocht in de wijk voor scholen. Het project krijgt 10.000 euro. 

Droptimize – Aquafin nv 

Aquafin wil het waterpeil in meerdere regenwaterputten in Den Dam monitoren via sensoren, en de deelnemende bewoners aanzetten om actie te nemen op basis van de waterhoeveelheid in de put en de weersvoorspellingen. Dit kan bijvoorbeeld zijn om de put deels te laten leeglopen in de tuin, wanneer er hevige regenval voorspeld wordt, zodat een bijkomende buffer beschikbaar is voor de opvang van die regen. Zo wordt de piekbelasting op het rioleringsstelsel verkleind en kan lokale wateroverlast voorkomen worden. Dit project ontvangt 14.080 euro steun.  

Laarzenleger en Waterwe(r)ken – Samentuin Damhof 

Samentuin Damhof is een tuin en ontmoetingsplaats in Den Dam waar water een cruciale factor speelt. Zo wordt daar het regenwater van de oude slachthuishal opgevangen, dat ter plekke gebruikt wordt en ook overloopt in een wadi.  

Lokale scholen kunnen hun kinderen te weinig laten buitenspelen bij regenweer, omdat veel kinderen geen geschikte regenkledij hebben. Samentuin Damhof wil daarom regenjasjes en -laarsjes voorzien, zodat de kinderen in de tuin kunnen komen spelen. Daarnaast plant het project uitgebreide sensibilisering en educatie over water, in samenwerking met lokale scholen. Het gaat over educatief materiaal en workshops voor de klassen. Dit project ontvangt 11.800 euro steun. 

Pompput bestaande kelders 

Veel historische huizen met kelders in de wijk hebben een druk-ontlastingsgat in de kelderplaat. Dat zorgt ervoor dat bij wateroverlast het water hierdoor naar boven kan komen zonder de kelderplaat kapot te drukken. Een buurtbewoner gaat deze bestaande opening in zijn woning laten vergroten en uitdiepen, zodat een pompput ontstaat, waarin een dompelpomp geïnstalleerd wordt. Bij toekomstige wateroverlast kan vanuit die pompput  zo het overtollige water afgevoerd worden. De ervaringen zullen worden gedeeld met buurtbewoners. Met dit experiment kan worden nagegaan in hoeverre de zelfredzaamheid van burgers verhoogt en de hulpdiensten minder belast worden in overlastsituaties. Dit project ontvangt 1.500 euro steun. 

Meer informatie

Ook de stad en Brandweerzone Antwerpen, zullen projecten in de wijk opzetten. Alle pilootprojecten kaderen in het innovatietraject 'zelfredzaamheid bij wateroverlast.'

Lees meer informatie over het opzet en verloop van deze projecten op deze pagina op Antwerpen Morgen.