Kader van de oproep 

Stad Antwerpen voert een ambitieus klimaatbeleid. Ze streeft naar een CO2-reductie van 50 tot 55% tegen 2030. Tegen 2050 wil Antwerpen zowel klimaatrobuust als klimaatneutraal zijn. Deze ambitieuze doelstellingen zijn vervat in het Klimaatplan 2030. 

Europa lanceerde haar ‘Missie voor 100 klimaatneutrale en slimme steden in 2030’. Stad Antwerpen werd binnen deze oproep geselecteerd met het project ‘Linkeroever klimaatneutraal in 2030’, waarbij de stad de uitdaging aangaat om de uitstoot van broeikasgassen in heel Linkeroever (postcode 2050) naar nul te herleiden tegen 2030. De stad wil deze ambitieuze doelstelling realiseren via een eerlijke en inclusieve klimaattransitie, en dit in samenwerking met alle betrokken stakeholders. Ze kan hierbij rekenen op de expertise van NetZeroCities, een consortium dat de Europese missie leidt en ondersteunt. 

Project Linkeroever Klimaatneutraal 2030 

Linkeroever is hoofdzakelijk een woonwijk, waarvan het grootste deel van de woningen (meer dan 80%) bestaat uit appartementsgebouwen, vaak bewoond door huurders. Grote omringende delen bestaan uit bel-etagewoningen en woningen met tuin. De economische activiteit in de wijk bestaat vooral uit tertiaire sector. 

Om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in de wijk af te bouwen, worden in het kader van de missie alle bronnen van uitstoot aangepakt. De prioriteiten liggen bij het energieverbruik van gebouwen en de lokale productie van (hernieuwbare) energie.  

Verschillende projecten en beleidsmaatregelen staan reeds op de planning zoals de aanleg van warmtenetten om gebouwen te verwarmen, koude-warmte-opslag in de bodem en de collectieve renovatie van appartementsgebouwen en uniforme woonwijken. 

Welke projecten komen in aanmerking voor de oproep ‘Linkeroever klimaatneutraal tegen 2030? 

• Met deze oproep van het Klimaatfonds wil stad Antwerpen projecten steunen die bijdragen aan de ambitie om Linkeroever klimaatneutraal te maken tegen 2030. De projecten moeten dus (on)rechtstreeks bijdragen aan de vermindering van de lokale uitstoot van broeikasgassen. 
• Projecten moeten aansluiten bij een of meerdere van de volgende prioriteiten:
  • Energieverbruik van gebouwen 
  • Productie van hernieuwbare energie 

=> De focus ligt hierbij op de residentiële sector en de tertiaire (diensten)sector. 

• De oproep gaat op zoek naar projecten met een breed lokaal bereik die kunnen bijdragen aan een versnelling in de energietransitie voor een groot aantal betrokkenen. 
• Projecten moeten een zo groot mogelijk aantal lokale stakeholders bereiken. Het kan gaan over bestaande lokale initiatieven, projecten die een dienstverlening uitbreiden naar Linkeroever, of nieuwe initiatieven. 
• Projecten moeten aandacht hebben voor de toekomstbestendigheid en duurzaamheid van resultaten.  
• Projecten moeten inspelen op een of meerdere van de 6 hefbomen van de Europese missie '100 klimaatneutrale steden in 2030' (zie lager). 
• Projecten moeten een impact hebben op Linkeroever. 

Types projecten 

Een projectvoorstel moet minstens 1 van volgende projectactiviteiten bevatten: 

• Projecten die activiteiten opzetten rond kennisdeling, advies, sensibilisering, doelgroepenwerking; 
• Nieuwe vormen van samenwerking en draagvlakcreatie bij lokale stakeholders; 
• Projecten die inzetten op het betrekken en/of organiseren van burgers door hen bijvoorbeeld handvaten te geven om zich te verenigen in samenwerkingsverbanden of coöperaties; 
• Projecten die een concrete dienstverlening aanbieden aan bepaalde doelgroepen en/of aanvullend zijn aan de klimaatinstrumenten van de stad, zoals collectieve renovatiebegeleiding of premies (voor een overzicht: Antwerpen voor Klimaat); 
• Technisch onderzoek als voortraject naar een uiteindelijke investering, waarvan de impact meetbaar is.
• Demonstraties, praktijkimplementaties en experimenten met nieuwe technologie; 
• Nieuwe ondersteunende instrumenten of financieringsinstrumenten die in de wijk worden uitgetest of toegepast. 

Uitdagingen 

Een hele wijk klimaatneutraal maken tegen 2030 is een enorme opdracht. De stad zoekt daarom projecten die zoveel mogelijk aansluiten bij de grote uitdagingen om klimaatneutraliteit van Linkeroever te bereiken. Dit zijn onder andere:  

• Een grondige energetische renovatie van het volledige woningbestand.  
• De energietransitie toegankelijk maken voor iedereen en inzetten op optimale ontzorging.
• Verhogen van de energie-efficiëntie en duurzaam energieverbruik in de tertiaire sector.  
• Duurzaam verwarmen voor iedereen mogelijk maken.  
• Grote daken en gevels toegankelijk maken en/of gebruiken voor energieopwekking.  
• Energieopwekking op daken van eengezinswoningen.  
• Energiedelen faciliteren tussen opwekkers en afnemers en digitale monitoring.  
• Betrokkenheid van inwoners en bedrijven op Linkeroever. 
• ...

Lees het toelichtingsdocument voor meer duiding bij de uitdagingen.

Hefbomen 

De projecten moeten inspelen op een of meerdere van de 6 hefbomen van de Europese missie: 

• Technologie en data 
• Sociale innovatie en gedrag 
• Beleid en regelgeving 
• Financierings- en businessmodellen 
• Democratische participatie 
• Kennis- en capaciteitsopbouw 

Lees grondig het toelichtingsdocument voor meer duiding bij de hefbomen, waarop de projectvoorstellen moeten inspelen. 

Wie kan een project indienen?

Natuurlijke personen kunnen geen project indienen. 

Deze oproep richt zich uitsluitend op professionals: private of publieke ondernemingen, kennisinstellingen of verenigingen met een rechtspersoonlijkheid. Dit kunnen onder andere zijn (niet limitatief): 

• Bedrijven (aannemers, installateurs, projectontwikkelaars, …) of start-ups met activiteiten in de bouw-, energiesector 
• Financiële instellingen en kredietverstrekkers 
• Kennisinstellingen  
• Verenigingen die inzetten op doelgroepenwerking rond energie, energiegemeenschappen of -coöperaties 
• Advies-, architecten-, ontwerp-, studie- en onderzoeksbureaus 
• Syndici en verenigingen van mede-eigenaars (VME’s) met gebouwen op Linkeroever 
• … 

Samenwerkingen tussen verschillende partners worden aangemoedigd.  

Ondersteuning 

Financieel 

• Een project kan een subsidie krijgen van minimum 30.000 euro en maximum 50.000 euro.  
• Zowel werkingskosten als investeringskosten komen in aanmerking voor deze toelage.  Investeringskosten worden enkel uitbetaald na ontvangst van facturen en na goedkeuring van deze facturen door stad Antwerpen.
• Indieners hebben de mogelijkheid om een voorschot van maximaal 50% van de investeringskosten te ontvangen. Ze moeten hiervoor een voorschotfactuur van de leverancier kunnen voorleggen. 

Voor deze oproep wordt een totaalbudget van 200.000 euro voorzien. 

Begeleiding 

• Op donderdag 20 april vond een online infomoment plaats waar je terecht kon met al je vragen rond het Klimaatfonds en deze oproep. 
• Wie een projectdossier graag vooraf wilde bespreken met een projectleider van de stad, kon een afspraak maken voor een van de coffee corners die online plaatsvonden op maandag 8 en donderdag 25 mei. 
• Goedgekeurde projecten krijgen een peter/meter vanuit de stad toegewezen die het project mee opvolgt en bij wie je terechtkan met inhoudelijke vragen. 
• Met al jouw praktische vragen kan je steeds terecht bij duurzame.stad@antwerpen.be. 

Waarop wordt een project beoordeeld? 

Projecten moeten in overeenstemming zijn met het subsidiereglement Klimaatfonds. 

De precieze criteria waarop de projectvoorstellen voor deze thematische oproep beoordeeld worden, lees je in het toelichtingsdocument van de oproep (hoofdstuk 5). 

Een project indienen 

De uiterste indieningsdatum was 14 juni 2023. Het is niet meer mogelijk om een dossier in te dienen.