Een rustige, groene speelplek voor kinderdagverblijf Achter De Maan

Framke ontvangt ons in een heerlijk natuurrijke tuin in hartje Zurenborg. We horen vogels fluiten en zien bijen aan- en afvliegen. "Onze kinderen spelen hier nu heerlijk rustig," zegt Framke. "Onze buren zijn daar vast heel blij mee," lacht ze. 

"Deze buitenruimte heeft zoveel verschillende speelzones, dat de kinderen allemaal hun eigen ding doen. Ze spelen verspreid over de hele ruimte. Ze kunnen zich alleen uitleven, maar er zijn ook kansen tot samenspel, zoals het tafeltje in de buitenkeuken."

"Een groene buitenruimte past bij onze visie"

Vroeger was dat wel wat anders. Voor de transformatie was dit een grijze, stenen ruimte met wat plastieken speeltuigen. De kinderen vonden weinig uitdaging. Om die reden stapte Achter De Maan in het project 'Groen Voetjes' van stad Antwerpen. Ze wilden hun kinderen meer uitdaging bieden, en ook meer rust brengen in de groepen. De tuin zou een uitlaatklep bieden, zowel aan de kinderen als aan de begeleiders.

Een natuurlijke, avontuurlijke tuin past ook bij de visie van dit kinderdagverblijf. Het team van Achter De Maan probeert heel erg op maat van de kinderen te werken, zonder de structuur te verliezen. Een tuin waar elk kind haar goesting vindt, past hier helemaal bij.

Iedereen doet mee

De kinderbegeleiders stonden direct open voor het idee. "Ik heb ze bij elke stap betrokken, en dat heeft het enthousiasme alleen maar doen groeien," legt Framke uit. "Er werden afwegingen gemaakt die in het team werden besproken: wat wil jij? Wat wil de ander? Hoe kunnen we dit met elkaar verzoenen?"
 
Ook de ouders dachten mee. Het team maakte een verzameling van foto's, waaruit de ouders mee mochten kiezen. Deze wensen werden bezorgd aan ontwerper Groenman.

Tijdens de Corona-lockdown gebeurde de aanleg. Enerzijds was dat jammer, omdat de ouders eigenlijk mee zouden helpen aanleggen. Maar anderzijds was het een welgekomen moment om aan een groene tuin te werken. De kinderen en begeleiders hebben erg genoten van hun kleine oase in die vreemde tijden.

"Ontharden is echt de moeite"

Achter De Maan kreeg een subsidie van de stad en koos ervoor om nog een stuk zelf bij te leggen om zo haar echte droomtuin te krijgen. Framke vindt het een goede investering en heeft er nog geen moment spijt van gehad.

"Ontharden is niet goedkoop, maar het is echt de moeite. Je biedt de kinderen zo een heleboel verschillende texturen aan. Dat is interessant op motorisch en sensorisch vlak. Als de kinderen vallen, vallen ze zacht. We zien hier nu ook zoveel leven: insecten, vogels, poezen … er is altijd iets te beleven."

Ook met de houtsnippers in de buitenkeuken heeft Framke nog geen last gehad. "Er is soms wat angst voor snippers, maar onze kinderen eten dat echt niet op. Soms gaat er eens eentje in de mond, maar die komt er ook gewoon terug uit."

Dat is ineens ook haar tip aan andere kinderdagverblijven: "laat je niet te hard afschrikken door 'risico's. Maak een risicoanalyse en zorg dat je bijvoorbeeld zalf tegen insectenbeten en een tekentang in huis hebt. Dat materiaal hebben we trouwens nog bijna nooit moeten gebruiken, maar we zijn wel voorbereid. Ook als het gaat over 'giftige' planten moet je niet zo nodig alles weren. Wij hebben hier bijvoorbeeld klimop staan die komt van de buren, dat is op papier een giftige plant. In overleg met onze ontwerper hebben we ervoor gekozen die gewoon te laten staan. Want een kind moet zó veel eten van die bittere plant om er last van te krijgen, dat het risico eigenlijk heel klein is."

De tuin zoals die er nu is, heeft alles wat het team van Achter De Maan zocht. Framke vindt het leuk dat ze een groene ruimte met veel kansen tot ontdekking heeft kunnen creëren in een stadse omgeving. Het is geen grote tuin, maar dat vindt ze net fijn, want zo behoudt iedereen het overzicht.

De kinderen gaan nu vaker naar buiten, in alle seizoenen. In de zomer staan de tuindeuren open en kan er zowel binnen als buiten worden gespeeld. Ook nieuwe ouders die een rondleiding krijgen, zijn erg onder de indruk. "Het geeft hen echt een wauw-effect. Ik denk ook dat er echt ouders zijn die speciaal voor onze opvang kozen omwille van de tuin en onze visie erop".

Stad ondersteunt Antwerpse kinderopvang met groene dromen

Heb je net als Framke een groene droom voor jouw kinderopvang? Je staat er niet alleen voor. Stad Antwerpen ondersteunt je met het project 'Groene Voetjes'

Inspiratie

Beleef je het graag eens zelf? Op 12 mei 2023 kan je de natuurlijke buitenruimtes van Achter De Maan, Bloemendal en Brabbel bezoeken. Je komt hun ervaringen te weten en leert er enkele oefeningen die je in je eigen kinderdagverblijf kan toepassen. 

Advies

Het hele jaar door kan een adviseur met ontwerpervaring de vraag van een kinderdagverblijf ter plaatse bespreken. De adviseur kan bijvoorbeeld helpen bij het bekijken en aanpassen van een schetsontwerp, bij het opstellen van een plantenlijst of bij goede raad over de aanleg en het onderhoud.

Subsidie

Tussen 1 juli 2023 en 1 oktober 2023 kunnen Antwerpse kinderopvanginitiatieven een subsidie aanvragen voor de natuurlijke heraanleg van een buitenruimte.  Deze subsidie is sinds 2023 verhoogd naar maximaal 10.000 euro. Daarnaast komen kinderdagverblijven ook in aanmerking voor de Antwerpse Klimaatpremie.